De Monteria, de Spaanse jacht op groot wild, is een tradionele geliefde meutejacht. Terwijl in het noorden van Spanje deze jacht in grote gebieden met meer dan 1.000 hectare gedaan wordt, wordt in het zuiden de Monteria op een door een hek afgescheiden terrein geëxploiteerd, op particulier terrein of gemeentegrond. Er nemen, afhankelijk van de grootte van het terrein, 50-150 schutters deel, die voor hun deelname een bedrag als gastjager betaald hebben en daarvoor een schietplaats krijgen toegewezen.
Het wild (herten, wilde zwijnen, moeflon) worden met grote hondenmeutes in de richting van de schutter gedreven. Deze roedels zijn samengesteld uit 20 tot soms wel 40 honden en worden 'Rehala’ genoemd. Ze worden geleid door een Rehalero en zijn helpers. Afhankelijk van de omvang van de jachtgebieden worden zo’n 5 Rehala's ingezet, in grote gebieden kan dat oplopen tot 40 Rehala's.
Het is verbazingwekkend, de diversiteit van rassen en mixen die in een roedel worden samengevoegd. Kern van de meeste roedels zijn groot gebouwde Podenco’s (vaak de Podenco Campanero of Podenco Paternino), aangevuld met andere jacht-, herders- en berghonden. Bij de Monteria worden snelle loop- en speurhonden zoals Podenco’s en jachthonden als vinder gebruikt. Uit de roedel komen dan de pakkers naar die plek, die de zwijnen grijpen en vasthouden, totdat de Rehalero de prooi met een mes kan doden. Als een wild zwijn wordt gepakt door een van deze honden, dan stort meestal de hele roedel zich op het wild. Als pakkers worden vaak de Alano Español, Dogo Argentino, Dogo Canario, maar ook Mastin Espanol of de Mastin del Pirineo gebruikt. Ter verbetering van de snelheid worden deze pakkers graag met de Podenco, jachthond of herdershond gemixt. Het is opvallend dat de voorkeur uitgaat naar witte of beige honden en zelden bruine of geheel donkere honden worden gehouden in Rehala's. Er bevinden zich Podencokruisingen met een Brak, Spinone, Griffon in de roedel, maar ook met herdershonden als de Gos d’Atura.
Voor de Rehalero is niet het zuivere ras van de hond van belang, maar zijn jachtbekwaamheid, uithoudingsvermogen en wild focus. Menig Rehalero weet precies wat voor soort jacht bekwaamheden ze voor hun roedel willen en zoeken hiervoor mixen van overeenkomstige rassen uit de Podenco Ibicenco, Podenco Andaluz Grande met jachthonden, zoals de Franse Brak of Pointers, maar ook met Beagles, Fox-terriër, de Duitse Boxer, Rottweilers en Bull terriërs hebben ze geëxperimenteerd. En zo is het niet verwonderlijk dat bij de asielen, het altijd wit, zwart-wit of bruin-wit grote honden zijn die opduiken, en dat van hun verleden vaak weinig bekend is, omdat ze meestal door de dierenbeschermers op het platteland zwervend werden aangetroffen. Er wordt gezegd dat de zwarte schapen onder de Rehaleros zelfs honden uit de perreras (gemeentelijke asielen) halen en ze vervolgens na het jachtseizoen weer terugbrengen.
De honden worden meestal met aanhangwagens naar de jacht gereden. De pakkers worden normaal gesproken apart vervoerd of dragen tijdens het transport een muilkorf, omdat hun scherpte door de stress van de beperkte ruimte voor de andere honden fataal kan zijn. Eenmaal op het terrein aangekomen, worden de honden uit de aanhangwagen gelaten en verzamelen zich rond hun Rehalero. Hij stuurt door te roepen de honden erop los, geeft altijd wederom een gil ter oriëntatie voor de drijvende honden en verzamelt op het einde van de jacht de honden om hem heen door te blazen op een hoorn.
In Spanje wordt ook de huisvesting van de roedel Rehala, jachtkennel genoemd. De accommodatie kan zeer verschillend zijn. Het kan dat de honden worden vastgebonden aan een ketting die ervoor zorgt dat de honden niet vechten voor voedsel. Honden van dergelijke Rehala's zijn vaak opgegroeid in een rustig sociaal verband en hebben geen problemen met hun eigen soort. Echter de maanden van inactiviteit, het geketend zijn aan een korte ketting, geen eigen ruimte hebben en het geïsoleerd leven van menselijk contact, zorgen voor een psychologische onbalans en stress bij deze honden.
Maar er zijn ook hokken waarin de honden buiten de jacht opgesloten worden. Vaak slecht verzorgd, leven ze daar eenzaam in de steek gelaten in hun eigen uitwerpselen. Daar is het niet ongebruikelijk dat de honden in een gevecht over voedsel, territorium, of om een loopse teef gewond raken. Daar kunnen schurft, hondenziekte en andere besmettelijke ziekten zich ongecontroleerd verspreiden. Niet zelden leven honden op zo’n manier dat de dood van een soortgenoot in tijden van crisis als voedsel moet dienen. Honden van dergelijke Rehala's laten paniek- of afweergedrag in contact met andere honden zien, die herinneren hen aan de beulen in hun roedel. Sommigen hebben zo’n zeer sterk afweergedrag aangeleerd in contacten met andere honden, dat zij tegen elke hond gelijk de strategie van "afweer is de beste verdediging" aannemen. In een dergelijk slecht functionerende Rehala hebben de honden meestal weinig of helemaal geen, of hele slechte ervaringen met mensen, vooral mannen, gehad. Ze tonen dan zeer defensief of wantrouwend gedrag tegenover mannen in het algemeen. Wanneer bij het benaderen van een man hun angst wordt vergroot en ze in een hoek worden gedreven, kunnen ze happen of zelfs overgaan tot echt aanvalsgedrag.
Net als bij de mens, ligt het aan de hondenpersoonlijkheid, hoe snel en goed hij zijn verleden kan overwinnen. De één kan in een veilige omgeving met liefdevolle begeleiding en duidelijke structuren zeer snelle positieve veranderingen laten zien, de ander heeft zelfs na een hele lange tijd nog veel last van zijn traumatische ervaringen. Aan de andere kant hebben roedelhonden uit goed beheerde Rehala's nauw samengewerkt met mensen, die hebben commando’s geleerd, en kan men in de toekomst vertrouwen onder leiderschap van de mens. Desalniettemin moet men bij een hond met dit uiterlijk de eerste tijd rekenen op uitgesproken jachtgedrag, en zullen zij ook niet schromen om op wild af te gaan. Hiervoor werden ze uiteindelijk gefokt.
Maar ook zoveel honden uit een Rehala hebben mensen met een heel ander gedrag verrast - slechts licht jachtgedrag, gemakkelijk aanspreekbaar bij het vrij lopen en vol van levensvreugde en genegenheid in de omgang met mensen en dieren.
Beelden van de Monteria, de keiharde wereld van de jacht:
(Let op deze beelden zijn niet geschikt voor iedereen) We laten deze video’s alleen zien om aan te tonen hoe wreed de wereld van de jacht is, zowel voor de Podenco’s als het wild.
Triestheid in de ogen van een jachthond
Carlos Hita in El Mundo, 2010: Zelden is het uitgangspunt van een van mijn verhalen een foto. In het algemeen komt de afbeelding na het voltooien van de tekst. Maar deze keer geven emoties van verdriet en boosheid bij het zien van de foto van deze honden de doorslag tot het schrijven van dit artikel. Ze behoren tot een van de Rehala’s die deelnamen aan een monteria in de Sierra Morena op zondag 7 februari 2010, de laatste dag van het jachtseizoen in dit gebied. Het zijn Podenco’s, ze brengen het grootste deel van hun leven door opgesloten in hokken, in grote kooien waar veel gevechten uitbreken. De kale plekken en littekens op hun gezichten laten het geweld zien dat de hond tijdens zijn leven ondergaat. Bij het verlaten van de kooi waarin ze zijn opgesloten, rennen ze vol passie de berg op, achtervolgen hun prooi, wilde zwijnen en herten, die in paniek voor hen vluchten. En toch, in de uitdrukking van elk van deze ongelukkigen zijn nog de restanten van dat nobele ras te zien, de trouwe en oprechte glans van de ogen van een Podenco.Men kan de wrede wereld van de jacht niet met sentimentaliteit benaderen. Maar het is moeilijk om geen medelijden te hebben met het wrede lot dat het bestaan van deze dieren kenmerkt.
Een paar minuten nadat de foto is genomen, begint de jacht. Tientallen geweren naast elkaar gestationeerd, waarbij de vuurlijnen geen open plekken overlaten om te ontsnappen, bange herten en wilde zwijnen, op zoek naar mazen in de slagorde die er niet zijn; stemmen, fluitjes, geblaf, intens geschiet ... alle versterkt en herhaald door de echo van de vallei.
De Monteria is een operatie bedoeld om zoveel mogelijk dieren te doden met de minst mogelijke inspanning, dit heeft niets te maken met de lange wandelingen tijdens de sluipjacht, bij het jagen op een ongrijpbare prooi. Hier hebben de wilde dieren duidelijk de status van slachtoffers.
Tijdens de twee of drie uur dat de operatie duurt, verstoort het geweld en het lawaai het serene landschap. Dan worden de dode dieren opgehaald, de trofeeën verdeeld en zijn er overal bloedvlekken te zien. En de terugkerende stilte wordt afgewisseld door momenten van gejank van dieren die gewond zijn geraakt.
Over het jagen is alles al gezegd, de voor en tegens. Maar dag na dag blijf ik achter met de gedachte aan deze diep droevige, uitgehongerde honden, die zelfs na al de wreedheden die ze moeten ondergaan een greintje van edelmoedigheid laten zien.
Dat deze vorm van jacht vaak voorkomt, blijkt uit onderstaande lijst van rehala's in Spanje:
http://www.guiademonterias.com/rehalas/rehalas-de-espana.html
Door: E. Verhaegen, oprichter en penningmeester Podencoworld.
